بررسی تجمع جیوه در برخی بافت‌های اردک ماهی (Esox lucius) تالاب انزلی و ارتباط آن با طول بدن و جنسیت

پژوهش حاضر باهدف تعیین تجمع جیوه در بافت‌های حیاتی و خوراکی اردک‌ماهی(Esox lucius) انزلی و بررسی ارتباط بین طول بدن، جنسیت و نیز مکان زیست ماهی با میزان تجمع جیوه صورت گرفت. 58 قطعه ماهی در تابستان سال 1391 با استفاده از الکتروشوکر از دو بخش شرقی و غربی تالاب انزلی برداشت گردید و پس از تعیین جنسیت و زیست‌سنجی، بافت‌های هدف جهت تعیین غلظت جیوه آماده‌سازی و توسط ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺁﻧﺎﻟﻴﺰ ﺟﻴﻮﻩ (Leco AMA 254) آنالیز شدند. نتایج نشان داد که طحال و عضله می‌تواند غلظت بالایی از جیوه را در خود تجمع دهد اما کبد در مقایسه با سایر اندام‌های موردمطالعه غلظت پائینی از جیوه را در خود تجمع می‌دهد. مقایسه میزان جیوه در اردک‌ماهیان نر و ماده بیان‌گر عدم وابستگی غلظت جیوه به جنسیت اردک‌ماهی در تالاب انزلی بود. غلظت جیوه در اردک‌ماهیان بخش شرقی تالاب با اردک‌ماهیان بخش غربی آن تفاوت معنی‌داری نداشت. هیچ‌گونه هم‌بستگی بین اندازه، وزن و مکان زیست ماهی در تالاب انزلی با میزان جذب و تجمع جیوه در بافت‌ها وجود نداشت. اختلاف معنی‌داری بین غلظت جیوه در بافت‌های دو جنس نر و ماده دیده نشد (p>0.05) که بیان‌گر بی‌تأثیر بودن جنسیت در جذب جیوه در این‌گونه است. بین ماهی دو منطقه شرق و غرب تالاب نیز حتی باوجود تجمع عمده صنایع و آلاینده‌ها در بخش شرقی تالاب، اختلاف معنی‌داری به لحاظ میزان تجمع جیوه مشاهده نشد(p>0.05). مطابق نتایج به‌دست‌آمده میزان جیوه در اردک‌ماهیان تالاب انزلی از حد توصیه‌شده توسط FDA و WHO/FAO یعنی از 1 ppm کم‌تر بود که با توجه به غلظت متوسط جیوه در عضله اردک‌ماهی( ppb 37/322) در تالاب انزلی در حد 2 بار در ماه ریسک سلامتی ندارد و مجاز می-باشد.